Arbeidsmigratie moet eerlijk en veilig zijn

De SER legt terecht de nadruk op de structurele misstanden die nog altijd voorkomen: onderbetaling, misbruik van detacheringsconstructies, slechte huisvesting en uitbuiting van arbeidsmigranten. OTTO Work Force ondersteunt de oproep tot strengere handhaving, hogere boetes en een gedragscode voor goed werkgeverschap. In het Deltaplan ‘Voorkomen dat Nederland vastloopt’ zijn deze aanbevelingen vertaald naar concrete maatregelen, zoals verplichte BRP-registratie, een vergunningenstelsel voor uitzendbureaus en het intrekken van certificeringen bij overtredingen.

Wij willen nadrukkelijk verder gaan in het tegengaan van misbruik van detacheringsroutes, met een algeheel verbod op de A1-constructie wanneer medewerkers onder 125% van het minimumloon worden verloond, of wanneer zij korter dan 3 maanden voorafgaand aan hun uitzending in het zendende land hebben gewerkt. Dit soort constructies ondermijnen eerlijke concurrentie en leiden tot uitbuiting. Daarom pleiten wij voor vergaande regulering op detachering vanuit het buitenland en het uitbannen van onzichtbaarheid van arbeidsmigranten door koppeling van overheidsgegevens. Alleen met transparantie en strikte voorwaarden kunnen we misstanden voorkomen.

Een veilige en eerlijke inzet van internationale medewerkers begint bij goede huisvesting. De SER benadrukt dat veel arbeidsmigranten afhankelijk zijn van hun werkgever voor onderdak, wat leidt tot kwetsbare situaties en misstanden. OTTO Work Force onderschrijft deze oproep en ziet huisvesting als een fundamenteel onderdeel van goed werkgeverschap. Zonder stabiele woonvoorzieningen is duurzame inzet van internationale medewerkers niet mogelijk. Gemeenten moeten de taak krijgen om voor ten minste 70% van de internationale medewerkers in hun regio adequate tijdelijke woonruimte te realiseren. Dit voorkomt afwenteling op andere steden en zorgt ervoor dat mensen dicht bij hun werk kunnen wonen.

Innovatie is geen uitweg, maar onderdeel van de oplossing

Arbeidsmigratie mag niet dienen als uitstel voor noodzakelijke technologische vernieuwing. De beschikbaarheid van goedkope arbeid mag geen reden zijn om te blijven hangen in oude werkprocessen. Zowel de SER als het Deltaplan pleiten voor gerichte investeringen in automatisering en robotisering, vooral in arbeidsintensieve sectoren. OTTO Work Force ondersteunt deze oproep. Door technologie en sociale innovatie te combineren, kunnen we werk aantrekkelijker maken, de productiviteit verhogen en de afhankelijkheid van personele inzet te verminderen.

Nederland heeft arbeidspotentieel, maar het is niet genoeg

Hoewel Nederland beschikt over groepen mensen die nu aan de kant staan, zoals statushouders, mensen in de bijstand en parttimers, is het een misvatting dat dit potentieel voldoende is om de tekorten op te vangen. De arbeidsparticipatie is al hoog en de realiteit is dat veel functies vragen om fysieke inzet of specifieke vaardigheden die niet overal beschikbaar zijn. Het Deltaplan stelt terecht dat deze groepen actief begeleid moeten worden naar werk, met taalonderwijs, loopbaanontwikkeling en ondersteuning vanuit gemeenten. Maar zelfs met maximale inzet blijft de bijdrage van binnenlands arbeidspotentieel beperkt. Internationale arbeidskrachten blijven onmisbaar om de continuïteit in vitale sectoren te waarborgen.

Gerichte inzet van vakkrachten uit het buitenland is onvermijdelijk

Voor sectoren met structurele tekorten, zoals techniek, zorg en ICT, is arbeidsmigratie uit derde landen noodzakelijk. Het Deltaplan introduceert een vakkrachtenregeling waarbij internationale vakmensen tijdelijk in Nederland kunnen werken, met baangarantie, fatsoenlijke huisvesting en begeleiding bij terugkeer. De SER benadrukt het belang van sturing op instroom en het voorkomen van misbruik. OTTO Work Force ondersteunt deze aanpak: arbeidsmigratie moet bijdragen aan maatschappelijke transities, niet aan nieuwe afhankelijkheden.

Om deze inzet effectief en beheersbaar te maken, pleiten wij voor het instellen van een instroomquotum per sector. Door vooraf vast te stellen hoeveel vakkrachten nodig zijn in bijvoorbeeld de zorg, techniek of logistiek, ontstaat er duidelijkheid voor werkgevers én overheid. Dit voorkomt bureaucratische vertraging, maakt het beleid voorspelbaar en zorgt ervoor dat de instroom aansluit bij de daadwerkelijke maatschappelijke behoefte.

Tijd voor actie, niet nieuwe rapporten

De analyse is helder, de aanbevelingen liggen klaar. OTTO Work Force roept het kabinet, sociale partners en sectoren op om nu door te pakken. Nederland heeft een goed gereguleerd arbeidsmigratiebeleid nodig, niet morgen, maar vandaag. Want zonder dat beleid komt onze economie tot stilstand, raken vitale sectoren onderbezet en verliezen we het vertrouwen van internationale medewerkers én de samenleving.